İşçi ve işveren arasındaki maddi ilişki, İş Kanunu kapsamında düzenlenmiş ve ödeme süreçleri yasal belgelerle koruma altına alınmıştır. “Maaş bordrosu nedir?” sorusunun en net yanıtı ise kanunda belirlenene göre işveren tarafından hazırlanan resmi bir belge olarak verilebilir. Bu belge, işçinin almış olduğu net maaşı ve vergi kesintilerini içerir. Resmi olarak kabul görmesi için üzerinde şu bilgiler yer almalıdır:
- Çalışanın adı-soyadı
- Bordro ödeme tarihi
- Asıl ücrete eklenen tutarlar (fazla mesai vb.)
Evraklar, işverenin ödemelerini yasal olarak yaptığının kanıtıdır ve her işveren hazırlamakla yükümlüdür. Ödemeler bankaya yapılıyorsa, üzerinde ücret hesabı olmalı ve işyerinin pusulasında yer verilmelidir.
“Maaş bordrosu nasıl alınır?” sorusunun yanıtını verdiğimizde devlet ve özel kurumlarını ayrı ayrı ele almak gerekir. Diğer yandan kanun kapsamında farklılık gösteren detaylar bulunmaktadır. Bu bilgilerin tamamını derlediğimiz içerikte tüm sorularınıza yanıt bulabilirsiniz.
Maaş Bordrosu Nasıl Hazırlanır?
Bordro, işverenin işçinin emeği karşılığında ödediği ücreti, yasal olarak yerine getirdiğini kanıtlayan evrak olarak tanımlanır. Evrak hazırlama süreci, titizlikle takip edilmeli ve kanun maddelerine göre yapılmalıdır. Muhasebe ve insan kaynakları departmanları tarafından hazırlanabilen belgeler, süreklilik niteliği taşıyan brüt tutarı kapsamalıdır.
Belgelerin şekli hakkında düzenlenen bir madde olmadığından, sadece gerekli bilgileri ve işçinin imzasını içeren bir evrak hazırlanması yeterlidir. İşverenin, işçiye yapmış olduğu her ödeme ardından -2 nüshası olacak şekilde- bu belgeyi hazırlaması gerekir. Nüshaların biri işçide, diğeri ise işverende kalır.
“Maaş bordrosu nereden alınır?” diye merak eden işçiler, işverenleri ya da çalıştıkları kurumdaki muhasebe departmanları ile iletişime geçmelidir. Gerekli yere bilgi verildikten sonra maaş bordrosu alınabilir. Ancak bordro nüshalarının işçilere takdim edilmesi zorunludur. Bu nedenle işçi tarafından mutlaka talep edilmelidir.
Memur maaş bordrosu, e-devlet üzerinden sorgulanmakta ve belgenin çıktısı alınabilmektedir. Bu belge üzerinde vergi kesintileri, brüt maaş gibi tüm bilgiler yer alır. Genellikle kredi başvurusu gibi finansal işlemlerde talep edilen belgeler, özel sektör çalışanlarına işletme tarafından verilebilir.
Bordrolarda Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar
Bordro hazırlama, mutlaka bilgili bir departman tarafından yapılmalı, “Maaş bordrosu nedir?” sorusu hakkında işveren, engin bilgilere sahip olmalıdır. Günümüze kıyasla geçmişe bakıldığında, bu belgeler elle hazırlandığı için çeşitli aksamalar yaşanabiliyordu. Ancak teknolojik çözümlerle birlikte resmi belgelerin hatasız bir şekilde hazırlanması daha kolay bir hale gelmiştir.
Bu doğrultuda “Soluto”, işverenlerin muhasebe ve insan kaynakları departmanları için profesyonel çözümler sunar. Bordrolarda bulunması gereken detaylara hakim olmanızı sağlayan yazılımlarla hatasız düzenlemeler yapabilirsiniz.
Ücret Bordrosunda Bulunması Gerekenler
Maaş bordrosu örneği inceleyerek üzerinde olması gereken bilgileri detaylı olarak görebilirsiniz. Hemen her kurumda zorunluluk arz eden bu bilgilerin eksik veya yanlış olması, işvereni zor durumda bırakabilir. Memur maaş bordrosu üzerinde yer alması gereken bilgiler ise şunlardır:
- Bordro oluşturma dönemi ve tarihi
- İşçinin adı-soyadı, işyerindeki unvanı, ücret türü ve ücret tutarı
- Çalışma günleri ve hafta tatilleri
- Özel kesinti ve ek ödeme tutarları (varsa)
- Yasal kesintilerin tamamı
- İşçi imzası
Bu bilgilerin yer almadığı veya yanlış bilgi verilen nüshalar, yasal olarak kabul görmediğinden işçiler işverenden şikayetçi olma hakkına sahiplerdir.
Bordro Nasıl Hesaplanır?
Maaş bordrosu hesaplama konusuna değinirken özel statü taşıyan ve taşımayan işçiler için ayrı incelemeler yapmamız gerekmektedir. Bu nedenle öncelikle “Standart Bordro” olarak tanımlayabileceğimiz, özel statüsü olmayan işçilerin maaş bordolarının nasıl hesaplandığına bakalım:
- Günlük 166,80 TL alt sınır, 1.251,00 TL üst sınır
- Aylık 5.004,00 TL alt sınır, 37.530,00 TL üst sınır olacak şekilde hesaplanır.
SGK maaş bordrosu her ayın 14’ünde hesaplanmaktadır. Ancak bu tarih memurlar için geçerli olduğundan, özel sektörde tarihler değişiklik gösterebilir. Hesaplama aşamasında esas alınan belirli etkenler vardır ve işçi statülerine göre sınırlar belirlenir.
Brütten Nete Bordro Hesaplama
E-Devlet maaş bordrosu belgelerinde “brüt tutar” ibaresi yer almaktadır. Bu tutar, işçinin maaşından hiçbir kesinti olmadan ödenecek miktardır. Vergiler vb. kesintilerle birlikte bordro üzerinde net maaş hesaplaması yapılır. Maaş bordrosu sorgulama işlemi, internet üzerinden yapılabilse de bu sadece kamu çalışanlarını ilgilendirmektedir. Özel sektörde çalışan işçi maaş bordrosu, işveren tarafından ayın belirli günlerinde hazırlanmaktadır.
Hesaplama aşamasında brütten nete ve netten brüte olacak şekilde iki farklı yol izlenebilir. Brütten nete maaş hesaplarken şu bilgiler kullanılır:
- Çalışan SGK Primi
- Çalışan İşsizlik Sigortası
- Damga Vergisi
- Gelir Vergisi
Yukarıda yer alan yasal kesintiler, brüt ücretten çıkarıldığında net ücreti vermektedir. Daha sonra asgari geçim indirimi gibi ek ödemeler, net ücrete eklenir. Böylece hak edilen aylık tutar, hatasız bir şekilde hesaplanacaktır.
Netten brüte bordro hesaplamada da aynı bilgiler kullanılır ve tersten işlem yapılır. Her ikisi de günümüzde geçerliliğini koruyan hesaplama yöntemleridir. Hesaplama sürecinde ise dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır.
Gelir Vergisi Kanunu kapsamındaki kesintiler ve asgari geçim indirimi düzenlemeleri takip edilmelidir. Soluto, bu noktada işletmelere güncel verilere ulaşabilecekleri imkanları hazırlar ve bordro hesaplama süreçlerini pratik bir şekilde yapmanızı sağlayacak yazılımlarla bordro süreçlerinde işletmenize destek olur.
Sıkça Sorulan Sorular
Maaş Bordrosu Nereden Alınır?
Kamu çalışanları, e-devlet sistemi üzerinden maaş bordrosu belgelerini sorgulayarak çıktısını alma hakkına sahiplerdir. Özel sektör çalışanları ise işveren veya yetkili departmanlardan bu belgeyi talep ederek alabilir.
Maaş Bordrosu Ne Zaman İstenir?
Bu evraklar, işçilerin aylık gelirlerini net olarak gösteren belgelerdir. Vize başvurularında, finansal başvurularda, özellikle bankalar tarafından talep edilir. Ebeveynler, çocuklarının burs başvurusu gibi süreçlerde de bu belgeleri hazırlayarak yetkili kurumlara teslim etmelidir.
Maaş Bordrosu Önemli mi?
Sigortalı çalışan her işçinin emeğinin karşılığını aldığını gösteren maaş bordrosu, aylık olarak düzenlenmelidir. İşverenin yasal sorumluluğunda olan bu belgelerin titizlikle hazırlanması son derece önemlidir.
Soluto Yazılım e-defter ve diğer finansal çözümleriyle tanışmanın tam vakti!
